Profesor Czerny pierwszą Polką uhonorowaną Nagrodą im. Lodewijka Woltjera

13 marca 2022, 17:54

Profesor Bożena Czerny z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN jest pierwszą Polką uhonorowaną Nagrodą im. Lodewijka Woltjera przez Europejskie Towarzystwo Astronomiczne. Polska uczona została nagrodzona "za jej wkład w zrozumienie fizyki dysków akrecyjnych i obszarów powstawania szerokich linii emisyjnych w aktywnych jądrach galaktyk”, a także za prace nad kwazarami i ciemną energią.



Profil lipidowy pozwala przewidzieć ryzyko cukrzycy na dekady przed jej pojawieniem się

7 marca 2022, 09:32

Badania profilu lipidowego pozwalają określić ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. i choroby układu krążenia na dekady przed ich pojawieniem się, twierdzą naukowcy z Lipotype, Uniwersytetu w Lund oraz Twincore Centre for Experimental and Clinical Infection Research. Ich zdaniem szczegółowe opisanie profilu lipidowego pozwalałoby zapobiec cukrzycy u osób, u których profil taki byłby niekorzystny


Dwie supermasywne czarne dziury krążą wokół siebie w centrum kwazaru

25 lutego 2022, 10:19

W odległości 9 miliardów lat świetlnych od Ziemi dwie supermasywne czarne dziury okrążają się co 2 lata. Masa każdej z nich jest setki milionów razy większa niż masa Słońca, a dzieli je odległość zaledwie 50 razy większa niż dystans pomiędzy Plutonem z Słońcem. Gdy za 10 000 lat obie czarne dziury się połączą, dojdzie do gigantycznej kolizji, która wstrząśnie czasoprzestrzenią i wyśle przez wszechświat fale grawitacyjne.


Wykuty z meteorytu sztylet Tutanchamona nie powstał w Egipcie

24 lutego 2022, 11:24

Wśród niezwykle bogatego wyposażenia grobowca Tutanchamona znaleziono m.in. piękny sztylet wykonany z żelaza z meteorytu. Powstał on u zarania epoki żelaza, gdy ludzkość jeszcze powszechnie nie korzystała z tego materiału. Samo żelazo było wówczas rzadkie i służyło głównie do wytwarzania przedmiotów ozdobnych i ceremonialnych.


Odpowiednia dieta może wydłużyć życie o ponad dekadę

14 lutego 2022, 13:39

Odpowiednia dieta może wydłużyć życie nawet o ponad dekadę, informują naukowcy z Uniwersytetu w Bergen. Uczeni przeanalizowali dane z Global Burden of Disease i stwierdzili np., że 20-letnia Amerykanka przechodząc z typowej zachodniej diety na optymalną, może wydłużyć życie o 10,7 lat, a jej rówieśnik o 13 lat. Z kolei 60-latka zyska średnio 8 lat, a 60-latek może wydłużyć życie o 8,8 lat. Norwegowie udostępnili też kalkulator pokazujący, jak poszczególne zmiany diety wpłyną na przewidywaną długość życia.


Udało się odnaleźć święte gaje Majów na Jukatanie

1 lutego 2022, 10:50

Majowie wierzyli, że kakaowiec to dar od bogów. Niezwykle cenili tę roślinę, jej ziarno wykorzystywali ją m.in. jako środek płatniczy. Nic więc dziwnego, że produkcja kakao była ściśle kontrolowana przez elity Majów. Wiemy też, że na północnym Jukatanie kakaowiec uprawiano w świętych gajach. Dotychczas nikt nie znalazł śladów żadnego z nich, a problem był tym większy, że na Jukatanie jest zbyt sucho dla kakaowca.


Giełkot nasz (nie)powszedni - badania logopedki z Uniwersytetu Łódzkiego

28 stycznia 2022, 13:45

Dr Monika Kaźmierczak z Uniwersytetu Łódzkiego prowadzi badania nad giełkotem, nazywanym inaczej mową bezładną. Giełkot cechuje się bardzo szybkim tempem mówienia (tachylalią), co prowadzi do opuszczania/powtarzania sylab albo słów. Do cech giełkotu zalicza się także chaotyczny sposób formułowania myśli.


Naukowcy z Wrocławia odtwarzają staropolskie leki

26 stycznia 2022, 18:54

Badacze z Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu odtwarzają preparaty medyczne i leki ze staropolskiej apteki. Skąd biorą receptury? Znajdują je w pamiętnikach, listach, diariuszach i prywatnych notatkach z XVI-XVIII w. Są to zarówno rękopisy, jak i druki.


Łamanie Bitcoina i symulowanie molekuł – jak duży musi być komputer kwantowy, by tego dokonać?

26 stycznia 2022, 09:59

Komputery kwantowe mogą zrewolucjonizować wiele dziedzin nauki oraz przemysłu, przez co wpłyną na nasze życie. Rodzi się jednak pytanie, jak duże muszą być, by rzeczywiście dokonać zapowiadanego przełomu. Innymi słowy, na ilu kubitach muszą operować, by ich moc obliczeniowa miała znaczący wpływ na rozwój nauki i technologii.


Śmiercionośny gen przeskoczył z nieszkodliwej bakterii do groźnego patogenu

19 stycznia 2022, 11:00

Antybiotykooporna pałeczka ropy błękitnej (Psudomonas aerugiosa) to jedno z największych zagrożeń bakteryjnych dla ludzkości. WHO uznaje ją za jedną z trzech bakterii, do zwalczania których pilnie potrzebujemy wynalezienia zupełnie nowych antybiotyków. Naukowcy z Australii informują, że gen, dzięki któremu P. aerugiosa zyskała antybiotykooporność występuje na całym świecie i został przez pałeczkę ropy błękitnej przejęty od nieszkodliwego mikroorganizmu.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy